🔁 De Omkeerschakeling

🔁 De Omkeerschakeling: De Draairichting van uw Motor Wijzigen

De Omkeerschakeling (of Reversing Starter) is een elektrisch circuit waarmee de draairichting van een driefasige asynchrone motor eenvoudig kan worden omgekeerd, meestal van rechtsom (rechtsdraaiend/vooruit) naar linksom (linksdraaiend/achteruit).

1. Het Elektrische Principe: Faseverwisseling

De draairichting van een driefasige asynchrone motor wordt bepaald door de fasevolgorde van de voedingsspanning (L₁, L₂, L₃).

Om de draairichting om te keren, is er maar één cruciale ingreep nodig: twee van de drie fasen moeten worden verwisseld.

• Rechtsom (Vooruit): De motor ontvangt de fasen in de originele volgorde (L₁, L₂, L₃).
• Linksom (Achteruit): Een schakelmechanisme verwisselt bijvoorbeeld L₁ met L₃. De motor draait nu in tegengestelde richting.

2. Componenten en het Vermogensschema

De omkeerschakeling vereist twee hoofdcontactors en één thermisch beveiligingsrelais:

• Contactor 1 (KM1): Voor de ene draairichting (meestal Rechtsom). De fasen (L₁, L₂, L₃) worden direct doorgegeven.
• Contactor 2 (KM2): Voor de tegengestelde draairichting (meestal Linksom). Dit contactor is bedraad om twee fasen te verwisselen (bijvoorbeeld L₁ naar U3 en L₃ naar U1).
• Thermisch Beveiligingsrelais (F2): Beschermt de motor tegen overbelasting in beide draairichtingen.

Het vermogensschema visualiseert hoe de fasen worden verwisseld door de tweede contactor:

3. Essentiële Veiligheid: De Dubbele Vergrendeling

Het grootste gevaar van de Omkeerschakeling is het gelijktijdig inschakelen van KM1 en KM2. Dit zou leiden tot een kortsluiting tussen twee fasen, wat de installatie en de contactors onherstelbaar beschadigt.

Om dit te voorkomen, zijn twee niveaus van vergrendeling absoluut verplicht:

A. Mechanische Vergrendeling

Dit is een fysiek blokkeermechanisme tussen de twee contactors. Het zorgt ervoor dat als de spoel van de ene contactor bekrachtigd wordt, de andere spoel fysiek niet kan inschakelen.

B. Elektrische Vergrendeling

Dit is de veiligheid op het stuurcircuit. De spoel van KM1 wordt gevoed via een Normaal Gesloten (NC) hulpcontact van KM2, en vice versa.

• Als KM1 is ingeschakeld, is zijn NC-contact geopend, waardoor het circuit naar KM2 wordt verbroken.
• Dit garandeert dat zelfs bij een bedieningsfout of een storing, slechts één contactor tegelijk stroom kan ontvangen.

4. Het Stuurstroomschema

Het stuurstroomschema bevat de bedieningselementen (Start/Stop-knoppen) en de cruciale elektrische vergrendeling:

Het schema bevat meestal:

• Een hoofd Stop-knop (S0).
• Twee Start-knoppen (S1 voor Rechtsom, S2 voor Linksom).
• Zelfhoudcontacten (parallel aan de Start-knoppen) om de contactor ingeschakeld te houden.
• De Normaal Gesloten (NC) contacten van de tegenoverliggende contactors (de elektrische vergrendeling).

Via : M. Jacobs

⚙️ De Ster-Driehoek Schakeling: De Zachte Start voor Zware Motoren

Het Probleem: De Hoge Startstroom

Wanneer een grote motor direct op het net wordt aangesloten (directe inschakeling), trekt deze gedurende de eerste milliseconden een extreem hoge stroom, vaak 5 tot 7 keer de nominale stroom (I_n).

Het verschil in prestatie is significant:

🔌 Het Vermogensschema

De Ster-Driehoek Schakeling vereist dat de motor geschikt is voor zowel ster- als driehoekschakeling (meestal aangeduid als 400V/Δ en 690V/Y). De motor moet zes aansluitklemmen hebben in het klemmenbord.

Het vermogenscircuit bestaat uit drie hoofdcontactors: Hoofdcontactor (KM1), Driehoekcontactor (KM3) en Stercontactor (KM2).

Het schakelschema toont de verbindingen tussen de drie contactors en de zes motorwikkelingen. Hier ziet u hoe de motor met deze contactors in de ster- en daarna in de driehoekconfiguratie wordt geschakeld:

⚙️ Het Stuurstroomschema (De Logica)

Het stuurstroomschema is de 'intelligentie' achter de schakeling. Het zorgt ervoor dat de contactors in de juiste volgorde en op het juiste moment schakelen, met behulp van een tijdsrelais (KT) en logische vergrendelingen om kortsluiting te voorkomen.

Dit schema toont de logica van de start- en stopknoppen, het thermisch relais en het tijdsrelais dat de overschakeling van ster (KM2) naar driehoek (KM3) regelt:

Sequentie	Contactor Status	Werking
Start Commando	KM1 (AAN), KM2 (AAN), KM3 (UIT)	Motor start in Ster (Y).
Na Tijdvertraging	KM2 (UIT), KM3 (AAN)	KM2 verbreekt eerst; KM3 schakelt in na korte vertraging (dodemoment) om kortsluiting te voorkomen. Motor loopt in Driehoek (Δ).