🔌 De Enkelpolige Schakelaar: De Essentie van Lichtbediening

🔌 De Enkelpolige Schakelaar

solyd

: De Essentie van Lichtbediening

De enkelpolige schakelaar is het meest basale en meest gebruikte type schakelaar in residentiële en commerciële installaties. Hoewel de werking uiterst eenvoudig is, is het correcte gebruik en de bedrading essentieel voor de elektrische veiligheid.

Wat is een Enkelpolige Schakelaar?

De term "enkelpolig" betekent dat de schakelaar slechts één geleider (pool) van het elektrische circuit onderbreekt: de fasedraad (bruin).

Een enkelpolige schakelaar heeft slechts twee aansluitpunten:

1. Eén aansluitpunt voor de inkomende fasedraad (bruin).

2. Eén aansluitpunt voor de uitgaande schakeldraad (zwart) die naar het lichtpunt gaat.

Wanneer de schakelaar bediend wordt, maakt of verbreekt deze het contact met de fasedraad, waardoor de stroomkring naar de lamp gesloten of geopend wordt.

⚡ Bedradingsschema en Werking

Het principe van de enkelpolige schakelaar is direct en lineair: de fase gaat erin en de geschakelde fase gaat eruit. De null- en aardgeleiders lopen direct door naar het lichtpunt, zonder onderbreking door de schakelaar.

Dit maakt de installatie snel en eenvoudig:

1. Fase (L) Bruin: Aangesloten op de ingang van de schakelaar.

2. Schakeldraad (L') Zwart: Aangesloten op de uitgang en loopt naar de lamp.

3. Nul (N) Blauw & Aarding (PE) Groen/Geel: Lopen direct naar het lichtpunt.

Het correcte schema ziet er als volgt uit:

💡 Waar en Wanneer Gebruiken?

De enkelpolige schakelaar wordt uitsluitend gebruikt voor bediening vanaf één locatie en is de standaardkeuze voor de meeste verlichtingspunten in huis:

• Kamers: Voor het aan- en uitschakelen van het centrale licht in een woonkamer, keuken of slaapkamer.

• Kelder/Zolder: Voor verlichting die slechts één toegangspunt heeft.

⚠️ Veiligheid en Normen (AREI/NEN)

Het is cruciaal om te begrijpen dat een enkelpolige schakelaar niet geschikt is voor elke situatie:

1. Enkel Fase: Een enkelpolige schakelaar mag uitsluitend de fasedraad onderbreken. Het is verboden om de nuldraad (blauw) of de aarddraad (groen/geel) via deze schakelaar te schakelen.

2. Natte Ruimtes: In natte of vochtige ruimtes (zoals de badkamerzone 1 en 2) is een enkelpolige schakelaar vaak niet toegestaan en moet er een dubbelpolige schakelaar worden gebruikt om zowel de fase als de nul te onderbreken, of moet de schakelaar buiten de natte zone geplaatst worden, conform het AREI/NEN reglement.

3. Onderhoud: Aangezien de nuldraad (en de aarddraad) direct doorlopen naar het lichtpunt, blijft er altijd spanning op de nuldraad staan wanneer de lamp vervangen wordt. Schakel bij onderhoud daarom altijd de betreffende zekering uit.